Былы палітвязень Мікалай Дзядок распавёў сайту palitviazni.info пра сваё бачанне гэтай парламенцкай кампаніі, ролю ў ёй апазіцыі і магчымых рэпрэсіях.
“Я не думаю, што рэпрэсіі надта перавысяць традыцыйны ўзровень, – кажа суразмоўца. – Так, будзе невялікі ўздым у выглядзе штрафаў ці затрыманняў, як заканамернае следства росту актыўнасці палітычных партый і апазіцыйных кандыдатаў, але вялікай хвалі рэпрэсій не варта чакаць. Няма настолькі сур’ёзнага апазіцыйнага руху, каб супраць яго кідаць вялікі рэпрэсіўны рэсурс”.
– На ваш погляд, ці гатовая апазіцыя эфектыўна выкарыстаць гэтую кампанію ў сваіх мэтах?
– Наўрад ці. Прычыны тыя ж, што і пяць, і дзесяць гадоў таму: раз’яднанасць апазіцыі (часткай з-за стараннай працы спецслужбаў, часткай з-за асабістых амбіцый лідараў), адсутнасць у яе рэсурсаў для паўнавартнаснай барацьбы, і самі выбарчыя інстытуты Беларусі, якія не дазволяць, так бы мовіць, адхіленняў ад напрацаванай схемы.
Да таго ж, у грамадскае асяроддзе, як і ў папярэднія выбарчыя парламенцкія кампаніі, былі запушчаныя чуткі што, маўляў, зараз “пацяпленне з Захадам” і Лукашэнка з гэтай нагоды дапусціць некалькі памяркоўных апазіцыянераў у парламент. Колькі парламенцкіх кампаній я памятаю, столькі ходзяць такія чуткі, і, вядома, ні разу гэтага не адбылося. Мне здаецца, такія чуткі запускаюць спецслужбы, каб заахвоціць міжпартыйную барацьбу апазіцыянераў і не дапусціць паўнавартаснага байкоту. Байкот – гэта адзінае, чаго яны баяцца.
На мой погляд, Лукашэнка не гатовы дапусціць нават аднаго апазіцыянера ва ўладу, бо яму не патрэбная гэтая непрадказальнасць у парламенце, якая ва ўмовах сацыяльна-эканамічнага крызісу можа прывесці да нестабільнасці. Сістэма “одобрямса” адпрацаваная гадам і працуе, навошта ў яе нешта ўносіць? Дагадзіць Захаду? За столькі год беларуская ўлада выдатна навучылася пускаць ім пыл у вочы. Не будзе ніякіх крокаў на карысць Захаду, якія маглі б патэнцыйна падарваць трываласць улады і маналіт кіроўнай вертыкалі.
– Які, на ваш погляд, быў бы аптымальны варыянт выкарыстання кампаніі?
– Што да мяне, то я прыхільнік байкоту гэтай і ўсіх іншых выбарчых кампаній рэжыму. Удзельнічаць у парламенцкай кампаніі – значыцца легітымізаваць уладу і ўсе яе фальсіфікацыі прызнаваць гульню па іх правілах. Да таго ж я – прыхільнік прамой дэмакратыі, пры якой людзі самі, без пасярэднікаў, вырашаюць усе важныя пытанні, і увогуле не лічу, што парламент здольны належным чынам рэпрэзентаваць волю народу.
palitviazni.info