Urodził się 12 sierpnia 1956 we wsi Ladno w rejonie słuckim, w obwodzie mińskim na Białorusi. Tam ukończył szkołę średnią. W 1978 ukończył studia na Wyższej Inżynieryjnej Uczelni Przeciwlotniczo – Rakietowej w Mińsku (WIUPR), otrzymując tytuł inżyniera radioelektroniki.

W latach 1978–1982 służył w Armii Czerwonej w obwodzie murmańskim na północy ZSRR. Tam też został członkiem KPZR, którą opuścił w 1991 roku na znak protestu przeciwko pacyfikacji Wilna. Doktor nauk technicznych, podpułkownik rezerwy. Był założycielem Białoruskiego Zjednoczenia Wojskowych, którym kierował do 1995 roku.

W 1991 roku wstąpił do Białoruskiej partii Socjaldemokratycznej (Narodnaja Hramada).

W lipcu 1995 roku wybrany na stanowisko przewodniczącego Białoruskiej Socjaldemokratycznej Hramady, na miejsce odwołanego Aleha Trusaua. Po zjednoczeniu BSdH z Partią Zgody Ludowej został przewodniczącym powstałej w jego wyniku Białoruskiej Socjaldemokratycznej Partii (Ludowa Hramada). W 1999 roku został przewodniczącym Wschodnioeuropejskiego Forum Socjaldemokratycznego. W roku 2000 kandydował do Izby Reprezentantów, nie został jednak wybrany, od 2003 roku został liderem “Europejskiej koalicji”. W 2009 roku decyzją kongresu “Europejskiej koalicji” został nominowany na kandydata do wyborów prezydenckich 2010.

W 2006r. został uznany za więźnia sumienia przez Amnesty International.

Kronika represji

31 maja 2005 został skazany razem z Pawłem Siewaryńcem przez Centralny Sąd Okręgowy w Mińsku na podstawie art. 342 kodeksu karnego na trzy lata pozbawienia wolności za organizację protestów opozycji po październikowym referendum w sprawie wyborów parlamentarnych.

19 grudnia 2010 roku brał udział w wiecu na Placu Październikowym oraz Placu Niepodległości. Po brutalnym rozpędzeniu protestujących został złapany i zatrzymany przez specnaz.

W dniach 19 grudnia 2010 roku – 12 stycznia 2011 roku prowadził głodówkę protestacyjną w izolatce śledczej białoruskiego KGB.

26 maja 2011 roku został skazany na 6 lat koloni karnej. Początkowo odbywał karę w Zakładzie Karnym w Szkłowie, gdzie doznał kontuzji ręki podczas pracy w tartaku. Administracja kolonii zataiła jednak ten fakt i odmówiła Statkiewiczowi widzenia z krewnymi oraz korzystania z telefonu.

13 grudnia 2011 roku okazało się, że Mykoła Statkiewicz przebywał 5 dni w karcerze. Powód: opublikowanie przez media nieocenzurowanych przez administrację kolonii listów, które Mykoła przesyłał z zesłania. 12 stycznia 2012 roku Szkłowski Sąd Okręgowy zadecydował przenieść Statkiewicza do kolonii o zaostrzonym rygorze. Nadali mi statut mu status “osoby złośliwie naruszającej reżim kolonii”. 17 stycznia 2012r. z niewiadomych powodów znalazł się w izolatce, trafił tam również pod koniec czerwca 2012 roku.