Aleksander Zdwiżkow

Białoruski dziennikarz. Urodzony w 1959 roku w NRD, w rodzinie wojskowej. W 1981 roku ukończył studia językoznawcze ze specjalizacją język hiszpański. Przed odbyciem służby wojskowej, uczył języka hiszpańskiego w liceum w Borysowie.. W latach 1985-88 służył w oddziałach przygranicznych. Od 1990 roku współpracował z wydawnictwami: „Sovetskaja Belarusija”
i „Narodnaja gazeta”, był korespondentem gazety „Femida”. W latach 1995-2006 redaktor naczelny gazety „Zgoda”. 17 lutego 2006 r. w kolejnym numerze „Femidy” ukazał się artykuł pt.: „Politiczeskij kreativ”, który mówił o reakcji świata na karykatury Mahometa pokazywane przez środki masowego przekazu. Dodatkowo, zostały one dołączone do tekstu. 21 lutego 2006 r. Ministerstwo Spraw Zagranicznych stanowczo potępiło publikację.

Kronika represji

Nad ranem 22 lutego, na wniosek zastępcy prokuratora generalnego, funkcjonariusze KGB wtargnęli do biura redakcji „Zgoda”. Wynieśli dyski twarde oraz wszelkie inne nośniki informacji. Skonfiskowali także dokumenty księgowe. Założyciele „Zgody” Aleksiej Korol i Aleksander Zdwiżkow zostali przesłuchani przez KGB. Dodatkowo przeszukane zostało również mieszkanie Korola.

W tym samym dniu wszczęto postępowanie karne na podstawie art. 130 kodeksu karnego (podżeganie do nienawiści rasowej, narodowej oraz religijnej), a Białoruskie Ministerstwo Informacji zadecydowało o zawieszeniu niezależnej gazety „Zgoda”. Zostało również wysłane pouczenie na podstawie art. 5 ustawy o „prasie oraz innych środkach masowego przekazu” za publikację karykatur Mahometa. Było to drugie upomnienie w ciągu roku (pierwsze 9 listopada). 6 marca Ministerstwo Informacji wszczęło postępowanie w Najwyższym Sądzie Gospodarczym o zamknięcie gazety. 17 marca zapadł wyrok o natychmiastowej likwidacji gazety. Wkrótce prokuratura wszczęła także postępowanie karne przeciwko redaktorowi naczelnemu Aleksanderowi Zdwiżkowowi. Proces został zawieszony na pół roku w związku z brakiem informacji o miejscu przebywania oskarżonego. Okazało się, że dziennikarz opuścił Białoruś. Rozpoczęto jego poszukiwania – okazało się, że Zdwiżkow wyjechał do Rosji. 18 listopada 2007 r. został zatrzymany na dworcu w Borisowie (przyjechał do matki w rocznicę śmierci ojca). Został umieszczony w areszcie śledczym KGB. Do 30 grudnia nikt nie został poinformowany o jego zatrzymaniu, dopiero tego dnia jego przyjaciel został wezwany do sądu w sprawie Zdwiżkowa. W ciągu kilu miesięcy aresztu Aleksander praktycznie stracił wzrok.

Prokuratura zmieniła oskarżenie z art. 130 pkt. 1 (od grzywny do pięciu lat więzienia) na art. 130 pkt. 2 (3-10 lat więzienia). 18 stycznia 2008 roku został skazany na trzy lata pozbawienia wolności. Jest to najostrzejszy wyrok w sprawie karykatur.

Po raz pierwszy zostały one wydrukowane w duńskiej gazecie 30 września 2005, następnie w 22 krajach. Żaden z redaktorów naczelnych nie został pozbawiony wolności ponieważ: „zdjęcia są chronione przez ustawę o wolności słowa i w żaden sposób nie szkodzą islamowi”. Jedynie w Malezji, w lutym 2006r., trzy gazety zostały chwilowo zawieszone. W 2006 roku w Rosji z powodu karykatur została zamknięta gazeta „Gorodskie vesti”. Wszczęto postępowanie karne wobec redaktor naczelnej. Anna Smirnova została jednak uniewinniona. Na Ukrainie społeczność islamska zażądała jedynie przeprosin od redakcji gazety „Sevodnja”, która opublikowała artykuł pt. „Trzecią wojnę światową wywołują karykatury”. Natomiast w Jordanii i w Jemenie najsroższe werdykty skazywały na 2 miesiące pozbawienia wolności (skazani zostali jednak wypuszczeni za kaucją).

Po odbyciu kary Zdwiżkow opuścił Białoruś. 25 lutego 2008 roku w pierwszej, po opuszczenia więzienia, konferencji prasowej Zdwiżkow powiedział: „Nie chcę być dłużej obywatelem TEJ Republiki Białorusi, w której są TAKIE sądy, TAKA prokuratora i przede wszystkim TAKIE więzienia. Doskonale zdaję sobie sprawę, że w dalszym ciągu nie jestem tu bezpieczny. Uspokoję się dopiero w momencie gdy opuszczę granicę Republiki Białorusi”.

Дела, которые касаются данного человека:

Другие политические заключённые

  • Paweł Siewiaryniec
  • Uladzimir Siarhiejeu
  • Aleksander Szałajko
  • Paweł Krasouski
  • Anton Kojpisz