Andreij Sannikau to białoruski działacz polityczny i społeczny, koordynator kampanii społecznej “Europejska Białoruś” i inicjatywy “Karta’97”. Kandydat na urząd prezydenta Białorusi w wyborach w 2010 roku.

Urodził się 8 marca 1954 roku w Mińsku, w Białoruskiej SRR. Wnuk Kanstantina Sannikaua – białoruskiego reżysera, założyciela Narodowego Akademickiego Teatru im. Janki Kupały. Ukończył w 1977 roku Miński Państwowy Pedagogiczny Instytut Języków Obcych i, w 1989 roku, Akademię Dyplomatyczną MSZ ZSRR w Moskwie.

W latach 1980–1981 pracował w Białoruskim Towarzystwie Przyjaźni i Kontaktów Kulturalnych z Zagranicą, w latach 1982–1987 w Sekretariacie ONZ w Nowym Jorku. Od 1989 pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Białoruskiej SRR, od 1991 Republiki Białorusi. W latach 1993–1995 pełnił funkcję doradcy Misji Dyplomatycznej Białorusi w Genewie. Posiada stopień Ambasadora Nadzwyczajnego i pełnomocnego.

16 lutego 1995 roku został mianowany przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę Wiceministrem Spraw Zagranicznych Białorusi. W przededniu niekonstytucyjnego referendum w listopadzie 1996 roku, dzięki któremu Łukaszenka zapewnił sobie dalszą władzę, podał się do dymisji, na znak protestu przeciwko polityce prezydenta.

Był jednym z organizatorów marszów protestu: “Zmiażdżymy faszystowskie robactwo!”, “Tak się nie da żyć”, “Za lepsze życie”, kampanii przeciw fałszerstwom wyborczym w 2001, 2004, 2006 i 2008 roku.

W 2005 roku został laureatem międzynarodowej nagrody im. Brunona Kreisky’ego, za walkę w obronie praw człowieka.

24 stycznia 2008 roku, wraz z Mikołą Statkiewiczem, Wiktarem Iwaszkiewiczem, Michaiłem Mariniczem, ogłosił powstanie ogólnonarodowej kampanii społecznej “Europejska Białoruś”, której celem jest zabezpieczenie niepodległości Białorusi poprzez jej wstąpienie do Unii Europejskiej.

Kronika represji

Andrej Sannikau ogłosił swoją decyzję o kandydowaniu na urząd Prezydenta Republiki Białorusi w połowie marca 2010 roku. Andriej Sannikau wraz z żoną, dziennikarką Iriną Chalip, uczestniczył w demonstracji w Mińsku przeciwko sfałszowaniu wyników wyborów prezydenckich 19 grudnia 2010 roku. Przed północą, gdy milicja i wojsko przystąpiły do pacyfikacji demonstracji, Sannikau został brutalnie pobity i wraz z żoną aresztowany. Oboje przetransportowani zostali do izolatek śledczych białoruskiego KGB. W czasie dochodzenia, władze próbowały uprowadzić trzyletniego syna Sannikaua, Dannika i umieścić w sierocińcu.

Wieczorem 20 grudnia, do Sannikaua dopuszczono adwokata, który po spotkaniu ujawnił, że Sannikau nosi liczne ślady obrażeń: nie może chodzić, ma zwichniętą lub złamaną nogę, ślady pobicia na głowie i siniaki na rękach. 22 grudnia minister spraw wewnętrznych Anatol Kulaszou zapewnił, że zarówno Andreij Sannikau, jak i inny zatrzymany kandydat na urząd prezydenta, Uladzimir Niaklajeu, są absolutnie zdrowi, czują się normalnie.

14 maja 2011 roku sąd w Mińsku skazał polityka na pięć lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze za “organizowanie masowych zamieszek” 19 grudnia 2010 roku. Wyrok odbywał w kolonii w Bobrujsku, gdzie przetrzymywany był w karcerze, później w Witebsku. Wielokrotnie grożono mu, że zostanie zamordowany, że zabici zostaną jego żona i synek.

14 kwietnia 2012 został przedterminowo zwolniony. 26 października 2012 ogłosił, że ubiega się o azyl polityczny w Wielkiej Brytanii.